Νικόλαος Σ. Παντελάκης

 Νίκος Σ. Παντελάκης, Δημόσια Δάνεια, Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, Αθήνα 1995. dd

 

Το αναλυτικό ευρετήριο που παρουσιάζεται στην έκδοση αυτή αναφέρεται στους φακέλους των δημοσίων δανείων του ελληνικού κράτους της περιόδου 1862-1940 που φυλάσσονται στο Αρχείο της Εθνικής Τράπεζας. Οι φάκελοι αυτοί περιλαμβάνουν αλληλογραφία σχετική με τις διαπραγματεύσεις που διεξήχθησαν για τη σύναψη των δανείων, αιτιολογικές εκθέσεις νομοσχεδίων, προσχέδια και σχέδια νόμων, φύλλα της Εφημερίδος της Κυβερνήσεως, συμβάσεις δανείων, καταλόγους εγγραφέντων στα δάνεια, υπομνήματα, μνημόνια, σημειώματα, έντυπα κληρώσεων, κλπ.

 

Η σειρά των Δημοσίων Δανείων παρουσιάζει μεγάλο ερευνητικό ενδιαφέρον για όσους ασχολούνται με την οικονομική ιστορία της Ελλάδας. Συνήθως υπάρχουν ελάχιστες πληροφορίες και μαρτυρίες γύρω από το αντικείμενο των διαπραγματεύσεων που διεξήγαγαν η Εθνική Τράπεζα αλλά και το κράτος τόσο στο εξωτερικό όσο και στο εσωτερικό για τη σύναψη των δανείων. Από την άποψη αυτή τα στοιχεία που περιέχουν οι φάκελοι της Εθνικής Τράπεζας είναι πολύτιμα και αποκαλυπτικά, γιατί όλη αυτή την περίοδο το κράτος αναθέτει τις διαπραγματεύσεις για τη σύναψη δανείων σο εξωτερικό στην Εθνική Τράπεζα, που αποτελεί την κεντρική του τράπεζα. Ακόμα μέσα από τους καταλόγους των εγγραφέντων στα δάνεια και σε συσχετισμό με την εξωτερική αλληλογραφία και άλλες σχετικές σειρές του Ι.Α./Ε.Τ.Ε. είναι δυνατό να σχηματιστεί μια πολύ καλή εικόνα για το ρόλο των κεφαλαίων της ομογένειας στην ενίσχυση του ελληνικού κράτους ιδιαίτερα τα πρώτα χρόνια της ιστορίας του.

 

Για τους παραπάνω λόγους κρίθηκε σκόπιμο να συνταχθεί αναλυτικό ευρετήριο της σειρά με τη μορφή της έγγραφο προς έγγραφο αποδελτίωσης, που επιτρέπει στους ερευνητές να αποκτήσουν πληρέστερη εικόνα των τεκμηρίων, παρόλο που η μέθοδος αυτή είναι εξαιρετικά χρονοβόρα και επίπονη. Ταυτόχρονα για την καλύτερη κατανόηση της συγκεκριμένης σειράς προτάχθηκε πριν από τον κατάλογο μια παρουσίαση της θεωρίας και της τεχνικής της δημόσιας πίστης, ένα σύντομο ιστορικό των δανείων, καθώ και πίνακες με τα κυριότερα χαρακτηριστικά τους.